Ik entsinn mi – de Dörpstraat daal, in November, allens gries un still, ole Blääd överall, dat Licht ant Rad kaputt, as ümmer, aver in dat Schaufenster vun Fru Stenders Laden weer all Wiehnachtstied. Dor stünn de Meihdöscher vun Siku, Claas, mit Kabine, kannst di dat vörstellen? Den wull ik hebben, un ik heff em kregen. Noch hüüt steiht he irgendwo op den Dackböön. Mit Kabine.
Ik entsinn mi – de Geruch in dat Olendeel vun Oma un Opa, Muff un Omaparfüm, dat stünn op den Waschdisch, een Fru mit Faltenrock, ganz in witt, man kunn ehr den Ünnerliev avschruben, ünnen weer dat Parfüm in, dat rükt so schön, sä Oma, un to Kaffee geev dat Fienbrot mit Bodder mit Honning, un bobenrop een Stück Koken kleevt, een vun Omas Puffer. Wi seten an den Disch in de Köök, langwielig weer dat dor, aver ok schön, un de Klock op dat Stubenschapp tick so langsam, so langsam, dat ik ümmer denken möss, de Tied blifft stahen, aver denn nemm de Klock ehr ganze Kraft tosamen un schlöög, halve Stünn, vulle Stünn, un dat Füer in de Oben möök mi mööd, so mööd.
Ik entsinn mi – morgens, vör de School. De Schooldirektor wohn in de Wohnung blangen de School, un ümmer erst een Vierdelstünn vör Schoolbeginn keem he ruthumpelt, vierdel vör acht, he harr as Kind Kinnerlähmung hatt, un schlööt de School open. Dor weren wi all dörchschweet, denn wi drepen uns all halve acht to Football spelen, op den Schoolhof, de Torpfosten weren de Linnenbööm. Wi harrn extrem breede Pfosten. Se weren lichter to dropen as dat Tor.
Ik entsinn mi – de Baadsteed int Dörp, Stolper See, de Nichtschwimmergrenze weer so wiet vöran, nich mol de Baadbüx weer natt, aver ik harr Order, nich wieder rut to gahn, sonst wull mien Broder mi nich mehr mitnemmen, nich mehr op mi oppassen, he vertell, glieks achter de Nichtschwimmergrenz güng dat steil bargdool, aver worüm stünnen de Groten dor denn noch, se schwimmen doch gor nich, un denn bün ik rut gahn, bit mi dat Water an de Bost güng, un mien Hart klopp so dull, so dull. Mit eenmol bölk mien Broder mi an, ik Spasti schull ratzfatz wedder achter dat Seil gahn. Un ik wull endlich schwimmen lehren, aver dat hett denn noch een Johr duert. Mit Ingken heff ik öövt, aver richtig lehrt heff ik dat nie nich. Wiss, ik bliev boben un bün ok nich langsam, aver den korrekten Beenschlach bit Bostschwimmen kann ik bit hüüt nich. De is aver ok seltsam, echt mol, as een Pogg schallst du de Been bewegen, aver ik bün keen Pogg, ik bün een Menschenkind!
Ik entsinn mi – wi weren ölben oder twölf, dor güng dat Gerücht, op den Rasen an See legen de Dochter vun den Schoolmeister un de Dochter vun den Discher „oben ohne“ rüm. Glieks sünd wi rünnerföhrt un wullen dor Football spelen, ganz unopfällig, as ümmer. Komischerwies is de Ball ümmer wedder röverflogen, in de Eck, wo se legen, se weren fief, söss Johr öller un legen dor mit ehre Frünnen, all harrn se Oberlippenbärte, jedenfalls wullen se all Oberlippenbärte hebben, also de Jungs, nich de Deerns, un int Vörbilopen heff ik wat sehn, so glatt un lütt un fast, un ik heff dacht, ik warr verrückt, is dat schön, un ik wull ok een Oberlippenbort hebben. Mien Broder harr all een. He leeg ok dor, mit de Dochter vun den Schoolmeister un de Dochter vun den Discher.
Ik entsinn mi – Brötchen holen bin Bäcker, wenn ik Ferien harr un ik wull morgens Brötchen hebben, denn möss ik de sölben holen, mit Rad, ut Dörp. Dree Ladens geev dat dormols in uns Dörp, Fru Stender, Schlachter Kohlmorgen un Bäcker Bajorat. In all de Ladens dat sölbige Speel: Du güngst rin, de Döörbimmel bimmel, un as du dor stünnst un töövst, dat wer kommen schall, hörten Fru Stender oder Fru Kohlmorgen oder Fru Bajorat de Bimmel, ünnerbreken, wat ümmer se jüst moken, un kemen rin in den Verkopsrum. In de Twischentied kunnst du di ümkieken, bi Frau Stender villich op dat Titelblatt vun de niede Micky Maus luschern, bi Fru Kohlmorgen weer ik selten, wat schull ik as Kind bien Schlachter, bi Fru Bajorat keek ik de Naschis an, de Bäcker weer blangen de School, dor geev dat Naschis. Machmol heff ik dacht, nu klau ik mi een Duplo oder een Hanuta, aver dorto harr ik veel to veel Schiss. Also köffte ik mien Brötchen, dree Sorten geev dat, normale, Kieler un Mohn, un radel dormit nah Hus.
Ik entsinn mi – Osterfüer an See, de CDU mökt dat, siet veertig oder veerhunnert Johren, ungefähr, intwischen politisch un ökologisch korrekt, morgens warrt dat opstopelt un avends all wedder avbrennt, dormit dor keen Piepmatz in nisten deit, aver Osterfüer in den sölbentiger Johren weer anners, all bringen se ehre olen Möbels un ehre lackierten Fenster un wat weet ik, Autoreifens rünner nah den See, un dat brenn so bunt un hell un so hitt, un dat röök so schön, kunnst du high vun warrn. Dorto geev dat Beer un Disco, 79 heff ik dat ganzen Avend danzt, mit Kerstin, ümmer wedder hebbt wi uns Blondie wünscht, Heart of glass, se weer teihn un ik ölben, de Erwassenen keken uns to un hebbt sik een högt, kiek mol, de Lütten dor, aver ik weer glücklich. Kerstin hett denn later een annern heirat un ik een annere, aver Frünnen sünd wi ümmer noch.
Ik entsinn mi – Karin, mien erste Fründin. Wi harrn November, int Dustern seten wi in de Bushaltesteed, wo schullen wi anners hin, wi hollen uns an de Hand, in de anner harr se een Zigarett. Wenn wi uns küssen, schmeck dat nah Rook, aver ehr Lippen weren so week, ik weer verrückt dornah. Eenmol weren wi in ehr Stuuv; dor hungen Poster ut Samt, een Panther seet op een Felsen un kiek den Mond an, un ik harr mehr Angst vör den Panther as vör ehre Öllern, de rinkommen kunnen un uns stören bi dat, wat wi doch nich mokt hebbt. Wovun ik aver dröömt heff, jede Nacht, bit dat Dietmar mien Nahfolger weer, in de Bushaltesteed, bit Händchenholen. Schluss mokt hebbt wi nie nich, se nich mit mi un ik nich mit ehr.
Ik entsinn mi – mit sössteihn, endlich harr ik den Führerschien, 1B, ik kunn Leichtkraftrööd föhren, een Zündapp wull ik hebben, harr ik aver noch nich. De erste Avend weer dor, un ik heff Vadder frogt, ob ik den Trecker hebben kunn, den groten Fendt, hunnert PS, denn dörpte ik ok föhren, mit 1B, vorsichtig schull ik ween, sä Vadder, un denn bün ik los föhrt, ganz boben seet ik, ik kunn wiet kieken, bit nah Kiel, de Fernsehturm stünn dor, ik kunn em sehn, aver föhrt bün ik blots nah Nettelau, över de B 404, wi säen „Nord-Süd“, dormols, ik harr een Geföhl vun Frieheit, vun Erwassenween, dor kümmt nu noch so veel, dach ik, un ik wüss: Egol, wat is, egol wann, egol wo – düsse erste Fohrt mit den Trecker op de Straat, vun Stolpe nah Nettelau, op de Nord-Süd, ik warr se nich vergeten.
Un süh: Ik heff Recht beholen. Dat is allens in mien Kopp. För ümmer Lebensart im Norden
Ausgabe November 2017
Bauer und Autor: Matthias Stührwoldt
Matthias Stührwoldt, Jahrgang 1968, verheiratet, fünf Kinder, ist Bauer und Autor in Stolpe im Kreis Plön. Er bewirtschaftet einen 70 ha großen Milchvieh- und Futterbaubetrieb mit etwa 50 Milchkühen, seit 2002 nach den Richtlinien des Bioland-Verbandes. Außerdem schreibt er seit Mitte der neunziger Jahre Geschichten und Gedichte übers Landleben, z.T. auf Hochdeutsch, z.T. auf Platt, und er ist Autor und Sprecher von plattdeutschen Texten der legendären NDR-Hörfunk-Reihe „Hör mal`n beten to“.
Das erste Buch „Verliebt Trecker fahren“ erschien im Herbst 2003. Weitere Bücher folgten, auf Hochdeutsch veröffentlicht im AbL Bauernblatt Verlag in Hamm, auf Plattdeutsch im Quickborn Verlag, Hamburg. Mittlerweile ist das Werk nun schon auf dreizehn Bücher und acht Hör-CDs angewachsen, und unerschrocken schreibt Matthias Stührwoldt weiter. Sein neuestes Buch heißt „Melkbuerngeschichten“ und erschien im September 2016.
Leidenschaftlich gerne liest und erzählt Matthias Stührwoldt seine Texte auch vor Publikum überall in Deutschland, vor allem aber im Norden. Wichtig ist dabei, dass er morgens wieder melken kann; denn beim Melken hat er nach eigenem Bekunden die besten Ideen. Mit anderen Worten: Ohne die inspirierende Wirkung des Melkens fiele ihm wahrscheinlich schon lange nichts mehr ein.
Weitere Informationen über Matthias Stührwoldt gibt es auf seiner Homepage
www.matthias-stuehrwoldt.de
November
Een Sturmdag in November
aver int Radio schnackt se blots vun Orkan
dat weiht wirklich düchtig un
ik heff Angst
een vun de groten Bööm kunn ümfallen
bi uns op den Hof un
ik mutt denken an den Dag
as de grote Lindenboom op unse Halle fullen is
dat weer een groten Schaden west
aver Vadder sä
„tscha
wenn du grote Bööm hest
op den Hof
denn kann di gau mol een op den Kopp fallen“
un hett anfungen
den Boom twei to sagen
ohne veel Wöör
wat lohnt all dat Schnacken
liekers kiek ik bang in de Luft un hoff
dat hüüt allens heil blifft
